Słonecznik

Słonecznik - Fascynujące właściwości słonecznika

Słonecznik (Heliantus L.) jest rodzajem roślin z rodziny astrowatych. Pochodzi z południa kontynentu Ameryki Północnej, z terenów dzisiejszego Meksyku. Tubylcze plemiona Indian od wieków czciły kwiaty słonecznika, które w ich mniemaniu symbolizowały boga słońca. Do Europy sprowadzony został w XVI w. Początkowo uprawiano go jako roślinę ozdobną, chociaż jego uprawa miała wielu przeciwników, bo głównie kojarzyła się z pogańską religią. Wkrótce jednak słonecznik stał się bardzo popularny, a olej, który w początkach XVIII w. zaczęto wytłaczać z jego nasion, okazał się jednym z najlepszych. Wyłuskane ziarna stały się przysmakiem również człowieka, nie tylko ptaków. Ptaki są "wielkimi miłośnikami" nasion, więc trzeba chronić swoje słoneczniki przed "intruzami" i przykryć ich kwiaty cienką, lekką tkaniną, by z nadejściem czasu zbiorów nie okazało się, że w głowach słoneczników nie ma tak cennych ziaren. Piękno słoneczników na pewno zauważa każdy z nas. Są też natchnieniem dla wielu artystów. Motyw kwiatów słonecznika przewija się w pracach malarzy, rzeźbiarzy, poetów. Ich uroda inspiruje także wielu twórców ludowych. Słoneczniki są symbolem lata, piękna przyrody i uważane są za afrodyzjak. Swoją wdzięczną nazwę uzyskały dzięki temu, że przez cały dzień zwracają się ku promieniom słońca, a jego okazałe kwiaty przypominają słońce.

Charakterystyka rośliny

Istnieje wiele odmian słoneczników. Uprawia się je jako rośliny lecznicze, ozdobne, przemysłowe i do celów spożywczych.
Słoneczniki to najczęściej rośliny jednoroczne lub byliny o grubych, drewniejących łodygach pokrytych włoskami. Z łodyg wyrastają szorstkie, lepkie liście o sercowatym kształcie. Na szczycie łodygi znajdują się okazałe kwiaty zebrane w koszyczki o średnicy zazwyczaj ok. 30 cm, ale bywają dużo większe - w zależności od odmiany. Typowy gatunek Heliantus annus osiąga wysokość nawet do 3 - 4 metrów. Na zewnątrz koszyczki kwiatowe otoczone są złocistymi języczkowatymi kwiatami, które kwitnąc dostarczają pszczołom pyłku kwiatowego i nektaru. Kwitną od lipca do października. Owocem jest skórzasta niełupka z pojedynczym nasionem.

Substancje lecznicze

Kwiaty słonecznika zawierają: olejek eteryczny, cholinę, betainę oraz barwniki karotenowe i flawonowe.
Nasiona z odmian jadalnych zawierają: duże ilości tłuszczu (około 45%), białko, nienasycone kwasy tłuszczowe, kwas foliowy, magnez, żelazo, wapń, potas, cynk, witaminy E, A, D.

Właściwości i zastosowanie

Kwiaty słonecznika mają zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym. Produkuje się z nich preparaty przeciwgorączkowe i przeciwmalaryczne. Tak samo skuteczna jak chemiczne leki jest nalewka z kwiatów słonecznika.

Nasiona słonecznika nagminnie dodają do swych wyrobów piekarze i cukiernicy. Można też kupić wyłuskane ziarna, ale lepiej wyłuskiwać je samodzielnie bezpośrednio przed zjedzeniem, nie tracąc "po drodze" cennych witamin i substancji odżywczych, których słonecznik zawiera bez liku. Na przykład, wapń zawarty w pestkach słonecznika wzmacnia kości i zęby, chroni serce, łagodzi objawy alergii. Magnez uspokaja, poprawia koncentrację, niweluje poziom stresu i obniża ciśnienie krwi. Witamina A poprawia koloryt skóry oraz sprawia, że lepiej widzimy o zmroku. Słonecznik, to również bogate źródło łatwo przyswajalnego żelaza, które bierze udział w rozprowadzaniu tlenu do wszystkich komórek.

Dzięki cennym substancjom zawartym w ziarnach słonecznika można pozbyć się uporczywych pryszczy, trądziku, wygładzić i poprawić koloryt skóry. Ze względu na właściwości zdrowotne ziaren można je nie tylko chrupać, ale też dodawać do różnych sałatek i domowych smakołyków. I to codziennie. Ale uwaga!, 100 gramów słonecznika ma ponad 550 kcal, więc tyle co tabliczka czekolady. W związku z tym, osoby chcące pozbyć się nadwagi, muszą lekko ograniczyć apetyt na tę przekąskę.

Oleje produkowane z nasion słonecznika, uważa się za najbardziej wartościowe ze względu na właściwości lecznicze, szczególnie te tłoczone na zimno. Oleje posiadają kwas linolowy, sterole, witaminę E, bogate są także w alfa - tokoferol pozytywnie wpływający na układ oddechowy; działa przeciwzapalnie i zwiększa wydolność płuc. Przyczynia się również do zwiększenia odporności, wspomaga pracę serca, układu pokarmowego, krwionośnego i nerwowego. Ze względu na wysoką zawartość witaminy E, słusznie zwanej witaminą młodości, olej słonecznikowy idealnie nadaje się do masażu. Wystarczy zmieszać kilka kropli swojego ulubionego olejku eterycznego z niewielką ilością oleju, aby doskonale nawilżyć, odżywić i uelastycznić skórę. Można też nim pielęgnować skórę twarzy. Wygładza, zmiękcza, nie zatyka porów, jak niektóre z kosmetyków, przy tym ma działanie przeciwzapalne i zapobiegające starzeniu się.

Wybrane produkty

Kuracja oczyszczająca organizm za pomocą oleju słonecznikowego

Bardzo ciekawe właściwości terapeutyczne przejawia olej słonecznikowy podczas jego ssania. Ssanie oleju leczy i zapobiega wielu chorobom. Ta metoda oczyszczania znana jest już od lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Opracował ją radziecki profesor z Kijowa. Twierdził, że za pomocą ssania oleju aktywizujemy organizm do wydalenia wszystkich zbędnych substancji, wirusów, bakterii. Pozbycie się niepotrzebnego balastu zapewni dobre samopoczucie, energię życiową i zdrowie. Trwałą poprawę zdrowia osiągniemy pod warunkiem, że kurację będziemy przeprowadzać systematycznie i tak długo, aż organizm odzyska pełne wyzdrowienie, tzn. pozbędziemy się wszelkich bólów, zaparć, wróci chęć do życia, odpowiedni apetyt i zdrowy sen oraz nasze zęby staną się białe, a dziąsła przestaną krwawić i sprawiać nam ból.
Jest możliwe, że na początku kuracji poczujemy się gorzej, ale nie należy się tym zrażać, ponieważ oznacza to, że organizm walczy ze schorzeniami. W niektórych przypadkach wystarczy nawet kilka dni, aby poczuć wyraźną poprawę, ale w cięższych i zastarzałych schorzeniach leczenie należy kontynuować nawet rok, a jak zajdzie taka potrzeba, nawet dłużej.
Ssanie oleju słonecznikowego i płukanie nim jamy ustnej powoduje, że pozbędziemy się lub zapobiegniemy następującym chorobom:

• zapalenia zatok
• zapalenia oskrzeli
• choroby serca
• choroby nerek
• zapalenia migdałków
• choroby reumatyczne
• bóle głowy
• bóle gardła
• bóle zębów
• choroby jelit
• choroby żołądka
• choroby skóry: egzema, trądzik, łuszczyca, grzybica

W jaki sposób ssać olej?

Najbardziej do tej kuracji nadaje się olej słonecznikowy tłoczony na zimno. Kurację zaleca się przeprowadzać rano przed śniadaniem i wieczorem przed snem. Jedną łyżkę stołową oleju należy ssać i płukać zęby i jamę ustną, ale tylko w przedniej części, tak długo, aż olej zrobi się biały jak mleko. Ssanie powinno trwać około 20 minut. Po upływie tego czasu bezwzględnie koniecznie płyn w całości wypluć (w żadnym przypadku nie wolno go połknąć), najlepiej do muszli klozetowej, by wszelkie zarazki i szkodliwe substancje nie rozprzestrzeniały się w naszym otoczeniu. Początkowo przeprowadzenie takiej kuracji sprawia trudności, więc najlepiej spróbować ssać 1 łyżeczkę, potem dwie łyżeczki, itd. Z czasem nabiera się wprawy. Po skończonej kuracji należy bardzo dokładnie umyć zęby i oczyścić jamę ustną i język. Wskazany jest też lekki masaż dziąseł po obu stronach. Masaż pobudza krążenie krwi i limfy.

Olej słonecznikowy w kuchni

Oleju słonecznikowego nie wolno używać do smażenia i pieczenia. W temperaturze 170 st. C ulega spaleniu i staje się bardzo szkodliwy, ale można w dowolnej ilości używać go do sporządzania różnych potraw, np. domowych majonezów, sosów, kasz, past kanapkowych, ziemniaków, surówek, sałatek, wszelkiego rodzaju sałat.

Inne zastosowania słonecznika

Słonecznik ma również inne zastosowania, np. z łodyg wydobywa się celulozę, albo się je spala, aby uzyskać z nich cenny nawóz bogaty w potas. Natomiast z nasion słonecznika po wytłoczeniu oleju pozostaje tzw. makuch, który ma zastosowanie jako pasza dla zwierząt.