Kozieradka pospolita

Kozieradka pospolita, zwana także koniczyną grecką, to roślina jednoroczna do 60cm wysokości. Łodygę ma prostą, owłosiona w górnej jej części, okryta trójlistkowymi liśćmi, w których kątach wyrastają krótkoogonkowe, bladożółte kwiaty. Po przekwitnięciu wiążą się w owoce – długie, wygięte, przypominające rogi koziorożca strąki z licznymi jasnobrunatnymi, matowymi nasionami. Roślina kwitnie od czerwca do lipca. Ma silny, charakterystyczny zapach.
Kozieradka pospolita pochodzi z pobrzeży śródziemnomorskich. Występuje w Indiach, Chinach, wsch. Afryce, Ameryce Północnej i Europie Środkowej. Na niewielka skalę można ja spotkać także w Polce. Surowcem zielarskim są dojrzałe nasiona (Semen Trigonellae).

Substancje czynne

Kozieradka pospolita zawiera olejek eteryczny, substancje śluzowe (m.in. krzem i fosfor), cholinę i alkaloid trygonelinę, żywice, gorycze, sole mineralne (kobalt, potas, sód, miedź, magnez, wapń, mangan, żelazo, siarkę, cynk), cukry, witaminy A, B, D, PP i flawonoidy.

Właściwości lecznicze

Nasiona i wyciągi z kozieradki pospolitej pobudzają wydzielanie śliny i soków – żołądkowego i trzustkowego, ułatwiają trawienie pokarmów i przyswajanie ich składników, zwłaszcza aminokwasów. Kozieradka zalecana jest na pobudzenie apetytu, przy stanach zapalnych i owrzodzeniach przewodu pokarmowego. Wspomagają mechanizmy odpornościowe organizmu. Pobudzają czynność krwiotwórcza szpiku kostnego i przyczyniają się do wzrostu czerwonych krwinek. Wykazują działanie obniżające poziom cukru i cholesterolu we krwi. Kozieradka stosowana jest jako środek przeciwkaszlowy, zalecana pomocniczo w chorobach nowotworowych, bólach menstruacyjnych i reumatyzmie. Zewnętrznie kozieradkę można stosować na ropnie, czyraki, czy źle gojące się owrzodzenia żylakowe.

Przeciwwskazania

• W medycynie ludowej kozieradka była wykorzystywana do wywoływania porodów, nie ma na to naukowych dowodów, jednak powinny jej unikać kobiety w ciąży

Literatura
A. Ozarowski, W. Jaroniewski „Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie”, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1987.
A. Sarwa „Wielki leksykon roślin leczniczych”, Książka i Wiedza, Warszawa 2001.
M. E. Senderski „Prawie wszystko o ziołach”, Mateusz E. Senderski, Podkowa Leśna 2007.
Red. H. Strzelecka, J. Kowalski „Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa”, PWN, Warszawa 2000.
D. Tyszyńska-Kownacka, T. Starek „Zioła w polskim domu’, WATRA, Warszawa 1991.