Dna moczanowa, zwana też skazą moczanową, artretyzmem lub potocznie podagrą, jest wynikiem zaburzeń przemiany materii prowadzących do nadmiaru kwasu moczowego w organizmie. Kwas moczowy jest ubocznym produktem rozpadu starych komórek i powstawania nowych. Zwykle powinien być usuwany przez nerki, ale gdy jednak nagromadzi się go zbyt dużo we krwi i płynach ustrojowych, wówczas zaczyna odkładać się w stawach powodując ich deformację i silne bóle napadowe. Ponadto w przewodach moczowych tworzą się kamienie. Dna moczanowa jest również przyczyną zaburzeń pracy układu krążenia.
Na dnę moczanową znacznie częściej chorują mężczyźni. Ponad 50% z nich wykazuje predyspozycje dziedziczne do jej występowania. Na ataki podagry narażone są przede wszystkim osoby ze schorzeniami serca, z nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą lub nadwagą.
Kiedyś uważano podagrę za chorobę elit, ponieważ właśnie bogaci, "dobrze odżywiający" się ludzie cierpieli na tę przypadłość. Spożywanie w nadmiarze potraw mięsnych, tłustych, nabiału i wypijanie znacznych ilości alkoholu sprzyja rozwojowi choroby. Napad dny może wystąpić po miejscowym urazie stawu, zabiegach operacyjnych, długotrwałym stresie, niektórych lekach lub po spożyciu nadmiaru potraw zawierających puryny (puryny znajdują się w podrobach, śledziach, sardynkach, roślinach strączkowych). Uważa się również, że dna może mieć związek z zaburzeniami pracy nerek, niedoborem niektórych enzymów, a także z zatruciem ołowiem.
Najczęściej początkowo dna moczanowa atakuje staw palucha u nogi, czasami inne pojedyncze stawy, takie jak: stawy łokciowe, kolana, kostki, palce rąk. Napad przejmującego bólu zjawia się niespodziewanie, najczęściej w nocy lub nad ranem. Ból jest odczuwany przez chorego tak, jakby w jego stawie tkwiły kawałki potłuczonego szkła. Jednocześnie pojawia się obrzęk tego stawu i stan zapalny z widocznym zaczerwienieniem. Dolegliwościom towarzyszy podwyższona temperatura ciała, dreszcze i uczucie pieczenia w stawie. Takie napady początkowo występują rzadko: raz lub dwa razy w roku, ale później zdarzają się coraz częściej i trwają coraz dłużej. Pierwsze napady mogą trwać od kilku do kilkunastu dni.
Każdy napad powoduje coraz większą deformację stawów i pojawianie się guzków dnawych. Między napadami chorzy nie odczuwają żadnych dolegliwości. Dopiero po kilku, kilkunastu latach napadów dochodzi do przewlekłego zapalenia wielu stawów i wówczas dołączają się powikłania ze strony innych narządów, mogą to być: niewydolność krążenia, niewydolność nerek, nadciśnienie tętnicze, trwałe uszkodzenia stawów prowadzące do upośledzenia narządów ruchu.
Symptomy dny mogą przypominać objawy innych chorób stawów. Aby podjąć leczenie należy skontaktować się z lekarzem, aby uzyskać prawidłową diagnozę.
W napadzie dny najważniejsze dla chorego jest zahamowanie ostrych bólów i poprawienie samopoczucia. Leczenie polega na zapobieganiu występowania lub całkowitego wyeliminowania napadów dny i usuwaniu skutków przewlekłych zmian zwyrodnieniowych w stawach i innych narządach. Leczenie powinien prowadzić lekarz. My możemy wspomóc leczenie środkami ziołowymi i odpowiednią dietą.
Wiadomo, że dna moczanowa jest ściśle związana z codzienną dietą. Aby zapobiegać atakom dny i wspomóc leczenie należy ze swojego jadłospisu wyeliminować lub chociaż ograniczyć produkty, z których powstaje kwas moczowy. Kwas moczowy jest dla organizmu trucizną, której za wszelką cenę musimy się pozbyć. Z praktycznego punktu widzenia należy zaniechać spożywania mięsa, szczególnie podrobów.
Do produktów niewskazanych należą też:
W diecie dla chorych na dnę powinny znaleźć się takie produkty jak:
W zapobieganiu atakom dny są pomocne niektóre zioła i rośliny przyprawowe. Codzienne stosowanie ich przyczynia się do pozbycia przykrych i bolesnych objawów choroby, bez skutków ubocznych. Do szczególnie zalecanych ziół należą:
Powyższe zioła i preparaty można kupić w aptekach i sklepach zielarskich, lecz można też zbierać te rośliny na terenach, gdzie nie ma zanieczyszczeń powietrza i gleby. Tylko uwaga, niektóre są pod ochroną.
Ważną rolę w leczeniu artretyzmu odgrywają przyprawy, które powinny codziennie znaleźć się w naszym pożywieniu. Niektóre z nich znajdują się w preparatach dostępnych w aptekach w postaci tabletek, wyciągów, żeli do nacierania stawów, olejków, plastrów.
Przyprawy kuchenne, pomocne w leczeniu dny moczanowej:
Do nacierania miejsc objętych dną moczanową można zastosować olejki eteryczne z niektórych roślin:
Dobre efekty można osiągnąć stosując okłady ze świeżego korzenia lub liścia chrzanu lub nacieranie nalewką z korzenia chrzanu.
Do słoja włożyć ok. 6 łyżek potartego korzenia chrzanu, wlać 1/2 litra wódki 40%. Zakręcić słój i trzymać w ciepłym miejscu przez kilka dni, od czasu do czasu należy słojem wstrząsnąć.
Po przecedzeniu można smarować bolące stawy.