Serdecznik

Serdecznik

Serdecznik pospolity jest to gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych. Pochodzi ze wschodniej Syberii. Do dziś w stanie naturalnym porasta większą część Europy i strefę umiarkowaną Azji. Został przeniesiony również do Stanów Zjednoczonych. W Polsce jest rośliną pospolicie rosnącą na całym niżu i pogórzu. Rośnie dziko w zaniedbanych ogródkach, w sadach, przy drogach, na rumowiskach. W Europie jest uprawiany od czasów średniowiecza jako roślina lecznicza. Serdecznik został uznany wartościowym ziołem już w pradawnej medycynie chińskiej. Do dzisiejszych czasów czerpie się informacje ze starych receptur chińskich na leki ziołowe.

Serdecznik jest pospolitym chwastem nazywanym lwim sercem, gęsią stopą, lwim ogonem. Nazwa "Leonurus cardiaca" pochodzi z języka greckiego. "Leonurus", znaczy lwi ogon. Wiąże się to z kształtem liści rośliny, a "cardiaca" z sercem.

Charakterystyka rośliny

Jest to wieloletnia bylina o rozgałęzionej łodydze. Osiąga wysokość od 30cm do 150cm. Łodyga w środku jest pusta, na zewnątrz lekko czerwonawa, czterokanciasta. Liście szaroowłosione wyrastają naprzemianlegle na długich ogonkach, na końcach zaostrzone. Drobne, pojedyncze bladoróżowe kwiaty są zebrane w podbaldachy w kątach liści na łodydze i jej rozgałęzieniach. Serdecznik kwitnie od lipca do września.

Substancje lecznicze

Surowiec zawiera garbniki, kwasy organiczne, olejek eteryczny, żywice.

Działanie lecznicze

W Polsce jako surowca leczniczego używa się ziela. Pędy zioła należy ścinać na początku kwitnienia, najlepiej bez zdrewniałych części. W innych krajach, a szczególnie w Chinach, do mieszanek ziołowych dodaje się całą roślinę razem z nasionami.

Zioło to można stosować w postaci naparów, nalewek, mieszanek ziołowych, np. z kozłkiem lekarskim, głogiem, melisą.

Substancje zawarte w zielu serdecznika wpływają na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, zwiększają wydolność mięśnia sercowego i zwalniają akcję serca. Działają uspokajająco i odprężająco na układ nerwowy. Są pomocne w nadmiernej pobudliwości nerwowej, leczą stany lękowe i stany niepokoju, działają lekko nasennie. Napary z ziela serdecznika mają właściwości moczopędne, żółciopędne, przeciwzapalne, przeciwgrzybicze. Mogą też być stosowane przy wzdęciach, bólach brzucha i zaburzeniach trawienia.

Serdecznik, jak sama nazwa wskazuje, szczególnie zalecany jest jako środek wzmacniający pracę serca, poprawiający krążenie krwi, przy chorobie wieńcowej, nadciśnieniu. Leczy się nim również nadmierne krwawienie miesięczne, skurcze mięśni i choroby nerek.

Przeciwwskazania

• Nie należy stosować w czasie ciąży i karmienia piersią.
• Należy poinformować lekarza o zażywaniu preparatów z serdecznika, jeżeli przyjmujemy leki rozrzedzające krew.