Kurkuma

Kurkuma - wzmacnia odporność, poprawia trawienie

Kurkuma, znana też pod nazwą ostryż długi, szafran indyjski lub żółcień, to wieloletnia bylina z rodziny imbirowatych. Większość surowca dostępnego na rynkach pochodzi z tropikalnych obszarów Azji, ale kurkumę hoduje się coraz częściej i w innych strefach klimatycznych. Od stuleci wykorzystywana jest w medycynie tradycyjnej na niestrawność, przeziębienia i do gojenia się ran. Do celów leczniczych i jako przyprawy używa się suszonego kłącza tej rośliny. W wielu językach kurkuma znaczy "żółty korzeń".

Charakterystyka rośliny

Z bulwiastych korzeni wyrastają pędy kwiatowe, które osiągają wysokość 1,5 metra. Ich żółte, duże kwiaty są zebrane w kłosy, a lancetowate, odziomkowe liście pochwiasto je obejmują. Z pachwin liściowych wyrastają pędy wrastające w ziemię, z których tworzą się młode kłącza, a z nich w następnym roku powstaje nowa roślina.

Substancje lecznicze

Najważniejszą, wyodrębnioną substancją leczniczą kurkumy jest kurkumina, jeden z żółtych barwników znajdujących się w roślinie. Kurkuma zawiera również olejek eteryczny, skrobię, około 6% tłuszczów i sole mineralne.

Działanie lecznicze kurkumy

Ludzie, a szczególnie Azjaci, od wieków stosowali ekstrakt z suszonych kłączy kurkumy jako lekarstwo na wiele chorób. Obecne badania naukowe potwierdzają dobroczynne właściwości tej rośliny i trwają dalsze nad jej użytecznością we wspomaganiu leczenia wielu chorób cywilizacyjnych, takich jak: niektóre nowotwory, mukowiscydoza, choroba Alzhaimera, reumatyzm, cukrzyca. Zauważono, że w krajach azjatyckich, gdzie powszechnie długotrwale spożywa się ok. 1,5 g surowego korzenia kurkumy dziennie, zachorowalność na nowotwory i chorobę Alzhaimera jest znacznie niższa niż w innych krajach. Udowodniono, że kurkuma działa żółciopędnie, rozkurczowo, przeciwzapalnie i oczyszczająco na organizm. Stosowana codziennie ma również właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze, chroni wątrobę przed toksynami i poprawia krążenie krwi. Wyciągi z kurkumy stosuje się przy niestrawności, żółtaczce, schorzeniach wątroby, przeziębieniach, zapaleniu stawów.
Preparaty z kłączy kurkumy można kupić w aptekach i sklepach zielarskich w postaci kapsułek, nalewek, suplementów diety.

Kurkuma w kuchni

Kurkuma jest to tańszy zamiennik szafranu. Nadaje również potrawom żółty kolor, lecz smak jej jest zupełnie odmienny. Jest ostry, gorzkawo-piekący, przypominający musztardę, a zapach kojarzy się z zapachem imbiru i pieprzu. Kurkumę bez problemów można znaleźć w sklepach spożywczych na półkach z przyprawami. Jako dodatek do wielu potraw jest używana w postaci sproszkowanej. Przyprawiać nią można omlety, majonezy, sałatki, sery topione, dania z fasoli i soczewicy, potrawy z drobiu, tłuste sosy i zupy. W przemyśle spożywczym barwi się makaron, ryż, masło, sery, pizzę za pomocą tej naturalnej substancji. Kurkuma jest też ważnym składnikiem znanej przyprawy curry i ostrej przyprawy do jaj i ryb.

Inne zastosowania

W przemyśle kosmetycznym olejek kurkumowy jest dodawany do niektórych perfum, a kurkuma do szminek, podkładów do makijażu. Żółty barwnik jest używany w farbiarstwie tekstylnym i jako wskaźnik w analizach chemicznych.

Przeciwwskazania

Nie należy używać kurkumy przy niedrożności przewodów żółciowych. Kurkuma nasila działanie leków przeciwzakrzepowych. W tych przypadkach należy skonsultować się z lekarzem.