Yerba mate

Ostrokrzew paragwajski, czyli yerba mate

Znany od czasów prekolubijskich przez południowoamerykańskich Indian, ostrokrzew paragwajski, zwany także herbatą paragwajską lub yerba mate, to drzewo dorastające do 15m wysokości. Korą ma gładką o białawym kolorze, liście zimozielone, pojedyncze, odwrotnie jajowate, na brzegach karbowano-ząkowane. Kwiaty ostrokrzewu są niepozorne, żółto białawe, zebrane w kwiatostany w kątach liści. Owocem są fioletowe jagody o średnicy do 7cm. Nasiona są żółte z twarda łupiną. Kwitnie od października do grudnia. Ostrokrzew paragwajski występuje w Ameryce Południowej, przede wszystkim w Paragwaju, Urugwaju, Argentynie i Brazylii. Surowcem zielarskim są liście.

Substancje czynne

Substancjami czynnymi rośliny jest przede wszystkim kofeina (mateina). Ponad to zawiera ona kwasy chlorowcowe, saponiny, flawonoidy, witaminy B1, B2, B6, C, E, prowitaminę A oraz sole mineralne (magnez, potas, sód, wapń, żelazo).

Właściwości

Napar z przefermentowanych a następnie suszonych i pokruszonych liści stanowi napój pobudzający. Znosi uczucie zmęczenia i senności, rozjaśnia myśli. A to wszystko dzięki zawartości od 0,9 do 1,8% kofeiny (mateiny).
Yerba mate stosowana jest w kuracjach odchudzających ponieważ zmniejsza uczucie głodu. Ma także właściwości przeciwutleniające.
Korzystnie wpływa na pracę serca, układu oddechowego, układu nerwowego, dlatego m.in. stosowana jest jako specyfik przeciwdepresyjny, poprawia wydolność seksualną, fizyczną. Dobroczynnie działa na pamięć. Reguluje ciśnienie tętnicze krwi.
Uwaga! W dużych dawkach yerba mate działa przeczyszczająco i wymiotnie.

Literatura

Z. Podbielski „Słownik roślin użytkowych”, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, warszawa 1985.
A. Sarwa „Wielki leksykon roślin leczniczych”, Książka i Wiedza, Warszawa 2001.
Red, H. Strzelecka, J. Kowalski „Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa”, PWN, Warszawa 2000.
M-C. Martini „Kosmetologia i farmakologia skóry”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.